Λεβάντα η στενόφυλλος - Καταγωγή, Περιγραφή & Χρήση
Η Lavandula angustifolia (Λεβάντα η στενόφυλλος) ανήκει και αυτή σε εκείνη την κατηγορία των φυτών που τα ποικίλα βοτανικά ονόματά τους μπορούν να επιφέρουν μια κάποιας μορφής σύγχυση στον ερασιτέχνη ερευνητή ή καλλιεργητή. Πηγή αυτής της σύγχυσης είναι η ταυτόχρονη ύπαρξη διάφορων ταξινομικών συστημάτων για την κατηγοριοποίηση και περιγραφή τους.
Για την εξάλειψη ακριβώς αυτής της σύγχυσης, κρίνεται σκόπιμο να αναφερθεί εδώ πως τα Lavandula vera, L.spica, L.officinalis, L. vulgaris και Λεβάντα η γνήσια, δεν είναι τίποτε άλλο παρά πέντε διαφορετικά ονόματα του ίδιου φυτού, δηλαδή της Lavandula angustifolia.
Lavandula angustifolia – Λεβάντα η στενόφυλλος, Καταγωγή, Περιγραφή και Χρήση
Καταγωγή και Εξάπλωση της Lavandula angustifolia
Η Lavandula angustifolia είναι ιθαγενές φυτό των κεντρικών και δυτικών περιοχών της βορινής πλευράς της λεκάνης της Μεσογείου.
Αυτοφυείς πληθυσμοί της εντοπίζονται στην δυτική και βόρειο Ιταλία, στην νοτιοανατολική Γαλλία καθώς και στην ανατολική Ισπανία και σε υψόμετρο που ξεκινά σχεδόν από το επίπεδο της θάλασσας και φτάνει μέχρι τα 1800 m. Οι φυσικές της οικοθέσεις βρίσκονται στις ηλιόλουστες πλευρές των βουνών αυτών των περιοχών και σε εδάφη άγονα, βραχώδη και ασβεστολιθικά. Αν και μεσογειακής καταγωγής ανέχεται ή και αντέχει χαμηλές θερμοκρασίες έως -12 0C.
Εξαιρετικά προσαρμοστικό φυτό, η Λεβάντα η στενόφυλλος εξαπλώθηκε με τον χρόνο και πέρα από τις αρχικές της περιοχές, είτε με φυσικό τρόπο είτε με την συνεισφορά του ανθρώπου που το καλλιέργησε για παραγωγικούς ή και για καλλωπιστικούς σκοπούς.
Lavandula angustifolia – Λεβάντα η στενόφυλλος, Καταγωγή, Περιγραφή και Χρήση
Βοτανική Περιγραφή
Η Λεβάντα η στενόφυλλος είναι πολυετής φρυγανόμορφος θάμνος ύψους 30 έως 90 cm και διαμέτρου 60 έως 90 cm.
Έχει πυκνή μορφή και γκριζοπράσινο – πράσινο αειθαλές φύλλωμα. Τα φύλλα της είναι απλά, ελαφρώς χνουδωτά, επιμήκη έως 5 cm και φέρονται αντίθετα πάνω σε τετραγωνικής διατομής στελέχη.
Τα άνθη της εκφύονται πάνω σε επάκριες σταχυόμορφες ταξιανθίες και είναι ιώδους χρώματος.
Τόσο τα φύλλα όσο και τα άνθη της είναι αρωματικά διότι περιέχουν αιθέριο έλαιο το οποίο αποστάζεται, ωστόσο το αιθέριο έλαιο που εξάγεται από τις κορυφές των ανθέων της είναι ανώτερης ποιότητας.
Lavandula angustifolia – Λεβάντα η στενόφυλλος, Καταγωγή, Περιγραφή και Χρήση
Χρήσεις της Lavandula angustifolia
Τόσο το ίδιο το φυτό, όσο και τα φυτικά μέρη του μαζί με το αιθέριο έλαιο, αξιοποιούνται με πολλούς τρόπους.
Η Lavandula angustifolia χρησιμοποιείται παραδοσιακά ως βότανο εφιδρωτικό, διουρητικό, ανθελμινθικό και τονωτικό.
Το αιθέριο έλαιο έχει ευρύ πεδίο εφαρμογής και αξιοποιείται στην αρωματοποιία, στην φαρμακευτική βιομηχανία, στην βιομηχανία καλλυντικών, στην σαπωνοποιία, καθώς και στην βιομηχανία απορρυπαντικών.
Η ξηρή δρόγη της Lavandula angustifolia χρησιμοποιείται για διακοσμητικούς σκοπούς, για την προστασία των ρούχων από τον σκόρο καθώς και για τον αρωματισμό των εσωτερικών χώρων.
Τέλος τα φυτά αλλά και οι πολλές ποικιλίες της αξιοποιούνται στον κήπο, στην κηποτεχνία και στην αρχιτεκτονική τοπίου.
Ο γνωστός Ισπανός βοτανολόγος Πάκο ντε Λουθία προσθέτει μουσικά, ολίγα ακόμα στοιχεία σχετικά με την χρωματική χρήση της Lavandula angustifolia.
Βιβλιογραφία
- Σκρουμπής Βύρων Γ., 1985. Αρωματικά φυτά και αιθέρια έλαια [Aromatic plants and essential oils]., Θεσσαλονίκη
- Maria Lis-Balchin (Eds.). (2002). Lavender, The genus Lavandula. London: Taylor & Francis.
- Tardio, Javier., Pardo de Santayana, Manuel, & Morales, Ramon. (2006). Ethnobotanical review of wild edible plants in Spain. Botanical Journal of the Linnean Society, 152(1), 27–71.
Πάκο ντε Λουθία – ‘Entre dos aguas’
Κοινοποίηση
Η χρήση του υλικού, όπου δεν αναφέρονται δικαιώματα τρίτων, είναι απολύτως ελεύθερη. Η διάδοση του, ενδεχομένως, χρήσιμη.