Menu
Με αφορμή την παρουσίαση ενός μέρους του έργου του Ενρίκε Ολιβέιρα (ξανα)γεννήθηκαν μέσα μας κάποια ερωτήματα όπως τα παρακάτω:
Τι είναι αυτό που κάνει την μεγάλη τέχνη; Τι είναι αυτό που κάνει την τέχνη οικουμενική; Γιατί ορισμένες φορές κάποιες καλλιτεχνικές δημιουργίες ξεπερνούν τις καλλιτεχνικές προθέσεις των δημιουργών τους;
Μετά από πολύ σκέψη (άνω των 30 δευτερολέπτων), η έντιμη απάντηση που μπορούμε να δώσουμε, είναι πως δεν έχουμε ιδέα.
Εξάλλου, εάν είχαμε έστω και ψήγματα απαντήσεων, θα γράφαμε ένα ωραιότατο δοκίμιο, το οποίο θα πούλαγε τρελά, θα μας έκανε διάσημους και θα μας εξασφάλιζε μιαν άνετη ζωή για τα επόμενα 8000 χρόνια.
Αλλά δίχως απαντήσεις μένουμε μόνο με το όνειρο. Το όνειρο της παρουσίασης ενός μέρους του έργου, του Βραζιλιάνου εικαστικού Henrique Oliveira.
Τα υλικά του Henrique Oliveira; Μεταχειρισμένο πλαστικό και φθαρμένο ξύλο. Το οδηγητικό σχέδιο; Παράδοξος ρεαλισμός και γόνιμη φαντασία. Το αποτέλεσμα; Η εικαστική εκδοχή του ανακυκλώσιμου ανθρώπου και των τοπίων του. Των αστικών τοπίων.
Ο Henrique Oliveira στεκόταν στο παράθυρο του εργαστηρίου του στο Σάο Πάολο. Απέναντι ήταν το εργοτάξιο ενός υπό κατασκευήν κτιρίου. Το μάτι του έπεσε στο πολυκαιρισμένο κόντρα πλακέ από το οποίο αποτελούνταν ο φράκτης. Είδε τα ταλαιπωρημένα κομμάτια του ξύλου και το ξεφλουδισμένο φθηνό χρώμα. Είδε στο υλικό αυτό που δεν ήξερε πως ζητούσε. Είδε το υλικό.
Τόπος γέννησης του Henrique Oliveira το Ουρίνος του Σάο Πάολο. Χρονιά το 1973. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο το 1997. Σε ηλικία 34 χρονών, στο ίδιο Πανεπιστήμιο απέκτησε το Masters of Visual Poetics. Ξεκίνησε ως ζωγράφος δύο διαστάσεων και συνεχίζει ως ζωγράφος τριών. Ζωγραφίζοντας τις κατασκευές που ο ίδιος επινοεί και στήνει.
Οι ρίζες του Henrique Oliveira είναι βαθιές. Είναι ο Αμαζόνιος των αυτοχθόνων και των αποίκων. Είναι ο Αμαζόνιος των οικουμενικών αυτοχθόνων και αποίκων των τριών ή και περισσότερων διαστάσεων. Είναι η ποίηση και η ποιητική του χτιστού. Είναι η έμπρακτη ασυμφωνία του άκτιστου. Είναι ο Αμαζόνιος του Καθενός.
Τα Tapumes είναι πάμφθηνες ξύλινες επιφάνειες αποτελούμενες από κόντρα πλακέ που χρησιμοποιούνται κυρίως ως ξύλινοι φράκτες οι οποίοι υψώνονται συνήθως γύρω από εργοτάξια. Θεωρητικά προστατεύουν από την κλοπή και τις καιρικές συνθήκες τα υλικά εργασίας και απομονώνουν τον εργασιακό χώρο από τα αδιάκριτα μάτια. Στην πράξη τα tapumes είναι το βασικό υλικό με το οποίο ο Henrique Oliveira δημιουργεί τα τρισδιάστατα όνειρα του ανθρώπου που αγρυπνεί.
Πρώτα και κύρια είναι αισιόδοξος:
«Η προσπάθεια να βρεθεί ένα μήνυμα στα έργα μου θα αποτύχει».
Δεύτερον, είναι μέγας σαρκαστής:
«Πιστεύω ότι το μήνυμα δεν είναι ποτέ η ίδια η τέχνη, αλλά αντ’ αυτού, η έλλειψη μηνύματος είναι ένα χαρακτηριστικό που κάνει κάποια έργα τέχνης ενδιαφέροντα».
Τρίτον, είναι βαθύτατα οικουμενικός:
«Πιστεύω ότι όλα όσα κάνουμε είναι αποτέλεσμα των εμπειριών μας, του ιδιαίτερου πολιτισμού μας, της γλώσσα μας καθώς και των ανταλλαγών που έχουμε κάνει με άλλους ανθρώπους κατά τη διάρκεια της ζωή μας».
Τέταρτον και τελευταίο:
Είναι ένας ακόμα μεγάλος καλλιτέχνης.
Αμέσως πιο κάτω παρουσιάζονται ορισμένα αντιπροσωπευτικά έργα του Ενρίκε Ολιβέιρα. Μιαν ενδιαφέρουσα προσέγγιση μερικών ακόμα έργων του καλλιτέχνη, μπορεί ο πάντοτε ανήσυχος και αγγλομαθής αναγνώστης της ΄Καλλιέργειας’, να βρει στο άρθρο Artists in Dialogue του National Museum of African Art.
Η Γκαλερί Projective Eye του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας, στο UNC Charlotte Center City, παρουσίασε μια ειδική εγκατάσταση στον χώρο της – δημιουργία του Βραζιλιάνου καλλιτέχνη Ενρίκε Ολιβέιρα – από τις 31 Ιανουαρίου έως τις 12 Μαρτίου 2014.
Με αφορμή το έργο και δίπλα από αυτό, δόθηκε και μια παράσταση μοντέρνου χορού. Το βίντεο που ακολουθεί είναι εξαιρετικά κατατοπιστικό.
Μετά τον χορό, τον Ενρίκε Ολιβέιρα αποχαιρετούν μουσικά οι Raining Pleasure με την εμπνευσμένη διασκευή του τραγουδιού του Μάνου Χατζιδάκι με τίτλο Dance of the Dogs.
Κοινοποίηση
Η χρήση του υλικού, όπου δεν αναφέρονται ή υπονοούνται δικαιώματα τρίτων (όπως π.χ. των φωτογραφιών ή των οπτικοακουστικών αρχείων – με την εξαίρεση βέβαια όσων ανήκουν στην «Καλλιέργεια»), είναι απολύτως ελεύθερη. Η διάδοση του, ενδεχομένως, χρήσιμη.
Συμβουλές αλλά και προτροπές, παρατηρήσεις αλλά και προτάσεις είναι, σε γενικές γραμμές, ευπρόσδεκτες. Το εάν θα γίνουν και αποδεκτές είναι, σε γενικές γραμμές, μιά άλλη ιστορία.
Η επιθυμία του περιηγητή του ιστοτόπου για ενίσχυση των άμισθων συντελεστών του είναι αναφαίρετο δικαίωμα του. Παρέχοντάς του το κουμπί της δωρεάς, τον βοηθούμε να το ασκήσει.